Төрийн түшээдийн тэрбум тэрбумаар нь авсан зээлүүд ил боллоо

"Жижиг дунд, үйлдвэрийг хөгжүүлэх сан"  анх Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн Сайдын 2009 оны 1 тоот тушаалаар “Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам”-ны “Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сан” нэртэйгээр байгуулагдаж байсан. Үүнээс хойш хэд хэдэн яамны харьяалалд чиг үүргийн дагуу шилжсэн юм. Одоо Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны харьяа "Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сан" нэртэйгээр нийт 24 ажилтны  бүрэлдэхүүнтэйгээр үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа. Энэ сан татвар төлөгчдийн мөнгөөр санхүүждэг. Энэ сангийн талаар иргэд сайн мэднэ. Үүрэг чиглэл нь зөв ч зээл авч чадах нь тун ховор. Тус сан аж ахуйн нэгжүүдэд таван жилийн хугацаатай гурван хувийн хүүтэйгээр  300 саяас хоёр тэрбум хүртэлх төгрөгийн зээлийг олгодог.

Зээл авсан аж ахуйн нэгжүүд эхний хоёр жилд зөвхөн хүүгийн төлбөрөө талдаг. Үлдсэн гурван жилд үндсэн зээлээ төлж барагдуулах үүрэг хүлээдэг. Бизнесийнхэнд бол ховор олддог, хөнгөлөлттэй зээл юм.  Харин ямар зарчимаар зээл олгодог гэж байсныг эргэн нэг санацгаая.

УИХ-ын гишүүд хувийн компаниараа дамжуулан Жижиг, дунд үйлдвэрийн сангаас их хэмжээний хөнгөлөлттэй зээлийг авчээ. Ашиг сонирхлын томоос том зөрчил гаргалаа.  ХХААХҮ-ийн сайд Б.Батзориг өөрөө эхнэрийн хамт “Тээвэр ачлал” компанийн нэрээр 1,4 тэрбум төгрөг, мөн УИХ-ын гишүүн Х.Болорчулуун  өөрийн 100 хувь мэдлийн “Дорнод гурил”-ийнхээ нэрээр 950 сая, Г.Солтаны “Монгол Шаазан” ХХК-иараа 950 сая, Зам, тээврийн хөгжлийн сайд Я.Содбаатарын “Эпато анарваан” компанийнхаа нэрээр 1.2 тэрбум төгрөгийн зээл авцгаасан баримт дэлгэгдээд байна. Энэ талаар хэвлэл мэдээллээр бичээд эхлэхийн цагт ХХААХҮ-ийн сайд Б.Батзориг "гүтгэлэг" хэмээн хэлээд амжив.

Тэгэхээр УИХ-ын гишүүдийн хөрөнгө орлогын мэдүүлгээс үзвэл УИХ-ын гишүүн Х.Болорчулуун нь "Дорнод гурил" компанийн 100%-ийн, УИХ-ын гишүүн Г.Солтан "Монгол шаазан" компанийн 100%-ийн, УИХ, Засгийн газрын гишүүн Я.Содбаатар "Эпато анарваан" компанийн 100%-ийн эзэмшигч болохыг харж болно.  “Тээвэр ачлал” компани уул нь ХХААХҮ-ийн сайд Б.Батзоригынх. Гэтэл өнгөрсөн жилийн хөрөнгө орлогын мэдүүлэг дээр нэр нь байсангүй. Тэгэхээр үүнийг хэрхэн тайлбарлах вэ?

Тэд бүгд зээлээ  итгэмжлэл бүхий хүнээ явуулж гэрээ байгуулан авсан байгаа юм. Энэ талаар Жижиг, дунд үйлдвэрийн сангийн захирал Төгсбилэг тухайн компанийнхан өөрсдийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөө явуулж гэрээгээ байгуулсан тухай хэлээд байгаа.