Улаанбаатар миний насан туршийн сайхан дурсамж болон үлдэх болно

        Бээжингийн Төвийн Үндэстэний их сургуулийн Монгол хэл-утга зохиолын салбарын III дамжааны оюутан Х.Туяа дадлагын ажлаар Монголд ирээд байна. Тэр удахгүй буцна. Монголд анх удаа ирсэн сэтгэгдлээсээ бидэнтэй хуваалцаж байна.  

Номонд дурдаж, интернэтэд  бичигдэж, ам дамжсан яриагаар Монгол Улсыг би төсөөлдөг байлаа. Энэ насандаа ганц удаа ч болов Монголд очиж, монгол зон олонтой уулзаж, соёл заншилтай танилцах нь Монгол хүн болж төрсний хувьд хийх ёстой зүйлийн нэг гэж бодож байна. Миний нутагт тал нутаг байхгүй.  Мөн монгол гэр, наадам ч байхгүй. Би их сургуульд орж суралцаад сая л бүхнийг ухаарч, өөрийгөө монгол хүн гэж мэдэрсэн ч монгол хүний амьдралыг, монгол хүний яс чанарыг  нарийн сайн ойлгоогүй явж.

Иймд дадлага хийх газраа сонгохдоо эргэлт буцалтгүйгээр Монгол Улсыг сонгосон. Энэ удаагийн дадлага ажил минь лавтай надад хэрэгтэй, миний хүсэн хүлээсэн аялал болох юм.

2017 оны долоодугаар сар. Азаар Монгол Улсын хил хязгаарт хөл гишгэлээ. Замын Үүдээс Улаанбаатар хүртэл 700 км замыг галт тэргээр туулж явахдаа  уудам хөх цэлмэг тэнгэр,  уудам тал нутгийн ханатлаа харж явлаа. Энэ их тал нутгийг өмнө нь үзэж байсангүй.  Ингэж л охин миний нүд тайлагдлаа.

Ихэнх монгол залуусыг дээл тэрлэгээрээ гоёж, өдөржин  хонь маландаа явдаг уламжлалт  амьдралаараа амьдардаг гэж бодож явлаа. Гэтэл миний төсөөлснөөс шал өөр байлаа. Монголын залуучуудын өмссөн хувцас дэлхийн урсгалаа дагасан, чөлөөтэй, хотын барилга байгууламж нь одоочлогдсон загварт орсон ч уламжлалт арга барилаа бас зохих хэмжээгээр хадгалдаг байхыг ойлгон мэдэж болно.

Бид азаар яг улсын наадамтай таарлаа.  Наадмын нээлт үзэж сүр далайцтай дууны аянд уярч, түүхээ нэг дахин эрэгцүүлэх сайхан агшинг олголоо. Наадамчин болгон монголд төрлөө хэмээн омогшиж, би ч монгол хүн гэж хашхирмаар санагдсан. 

Хэрэв Монголыг нэгэн зургаар төсөөлвөл Улаанбаатар бол түүний доторхи хамгийн тод, гүн өнгөтэй хэсэг нь  байх болно. Эндэхийн барилга бүхэн нэг ижил шахам өнгөтэй. Шаргал, хөх, улаан гэх мэт.

"Улаанбаатарын үдэш" дууг сонсох дуртай хувьд Улаанбаатарт ирчихээд үзэхгүй  байж  болохгүй шүү дээ. Үдэш болоход бид Зайсан толгой дээр гарч хотыг “дурандлаа”. Улаанбаатар хот уулаар хүрээлэгджээ.  Зайсан яг л хайртай хүнээ хүлээж байгаа яруу найрагч гэмээр алсыг бараалан зогсоно. Толгой дээрээс модод эх орноо хамгаалж байгаа баатар жанжин мэт суртэй харагдав.

Эндэхийн нутаг нь тэнэгэр мөртлөө үзэсгэлэнтэй, ард нь боргожуун атлаа ёсорхог ажээ. Зах дээр ч, хоолонд ороход ч бидэнтэй ёсорхогоор мэндчилнэ. 

Энэ бүгдийг биеэр үзвэл энэ сайхан бүхнийг  олж харж, сайхан бодлууд аяндаа сэтгэлд хоногшино.

Би монголдоо хайртай, монгол бол миний шүтээн юм. Улаанбаатарт байсан хоногууд миний насан түршийн сайхан дурсамж болон үлдэх болно.