Алмазыг хэрхэн олзворлодог бол..?
- schedule 2020 оны 6 сарын 17
- chat_bubble 2
Алмазыг хэрхэн олзворлодог бол.? Үүнийг сонирхох үүднээс Оросын алмаазны хот болох Якутын /Саха/ Мирный хотын уурхайгаар аялцгаая.
Энэ хот уг уурхайг түшиглэн 1955 онд БНА Саха улсын баруун өмнөд хэсэгт байгуулагджээ. 40-өөд мянган хүн амтай уурхайн хотхон аж.
Уурхай хагас км гүн /525м/, 1,25 км урттай, дэлхийн 4 дэх том уурхай юм байна.
Өнгөрсөн зууны эхэнд 1905 онд Өмнөд Африкт хамгийн том алмазыг олзворлож байсан байна. Энэхүү цул алмаз 3105.75 карат буюу 621 гр жинтэй байжээ. Энэхүү хосгүй ховор эрдэнийг эзэмшигч болох Куллинын нэрээр нэрлэж Британийн хаан Эдуард VII-д төрсөн өдрийн бэлэг болгон өгсөн түүхтэй.
Байгалийн алмазыг жинхэнэ бриллиант болгох нь инжаан /мастерууд/-ы авъяас чадвар шаардсан ажил аж. Европын хамгийн шилдэг инжаанууд л алмазны ан цав, судал зэргийг маш нарийн харж, тооцон ганцхан цохилтоор хувааж чаддаг гэдэг.
Мастер Куллинан Европт хэдэн сар инжаанаар суралцсаны дараа л судал, хэлтэрхийн талаар мэдэгдэхүйц ойлголттой, туршлагатай болсон гэдэг. Тэрээр дэлхийн хамгийн том алмаазуудын нэгийг ганцхан цохиолтоор "нээсэн" гэдэг. Дараа нь 1990-ээд оны үед 15 каратын том үнэт чулуу олдсон гэдэг.
Энэ бол дэлхийн хамгийн сайхан чулууны сайхан түүх юм. Одоо энэхүү чулууны үнэ тэнгэрт хаджээ. За уурхайн гүн рүү орж, энэхүү алмааз эрдэнийг хэрхэн олзворлодгийг сонирхцгооё.
Үйлдвэрлэлийн тухай ярихаас өмнө алмаз хэрхэн газрын гүнд бий болсон талаар дурдъя.
Алмааз галт уулын үйлчлэлээр газрын гүнд суваг хэлбэрээр бий болдог байна. Үүнийг кимберлит хоолой хэмээдэг бөгөөд дүрслэн үзүүлбэл лууван шиг харагдах аж. Тэр тусгай чулуулаг /кембирлит/ дотор алмаз байдаг гэнэ. Олон арван сая жилийн өмнө галт уулын идэвхжил маш өндөр байсан агаад үүний үр дүнд алмаз агуулсан кимберлит чулуулгууд олноор үүссэн байна.
Энэ *шинэ жилийн гацуур мод* шиг зүйл болон Сибирийн тайгын биш мод тэр кимберлит хоолойг дүрсэлсэн макет аж.
Алмазны уурхай ил болон далд хэлбэрээр олзворлолт явуулдаг. Эхний үед асар том нүхэн карьер ухна. Макетанд шар өнгийн олон цэгүүд харагдаж байгаа. Тэд бол шороо зөөж буй асар том БелАз өөрөө буулгагч машинууд юм. Өндөр өртөгтэй ил уурхай тодорхой хэмжээнд хүрээд дараа нь далд уурхай руу шилжинэ. Ингэж хүдэр бүхий ашигт малтмалдаа хүрэхийн тулд шаталж эрчилсэн зам гарган тогоо хэлбэрийн аварга нүхийг үүсгэнэ.
Хүдрийн агууламжууд янз бүр харагдаж байна. Газар газрын ордын /уурхайн/ харьцуулсан зураг.
Хоолойг анх 1955 онд агаараас илрүүлсэн байна. Дараа нь түүнийг геологичид олоод Москва руу "Уурхайд /орд/ нэр өгнө үү" хэмээх алдартай цахилгаан утас явуулжээ.
Өнөөгийн Мирный хот эхний жилдээ Москва, Ленинград нэртэй хоёр гудам бүхий майхан лагерь байсан байна. Тэд Ленинград болон Москва хотоос ирсэн хүмүүс байсан байна. 1956 оноос хоолой /тогоо/ ухах ажиллагаагаа эхэлсэн гэнэ. Ил уурхайн үйл ажиллагаа 45 жил үргэлжилж 2001 онд дууссан байна. Одоо 525 м гүн, 1200 м диаметртэй асар том тогоо хотын гол онцлог болон харагддаг.
Анхны жилд Ленинградын гудамжинд:
Геологичид майханд амьдарч байсан. Хаа очиж тавилга ихтэй байжээ.
Би "Интернациональ" босоо хоолойгоор доош буув. Далд уурхайн модель. Сүүдэртэй гар тогоо бол аль хэдийн дуусгасан хэсэг /ажил/. Ногоон нь ажиллаж байгаа хэсэг. Уурхайн ажиллагаа нь: баруун талд харагдаж байгаа шиг хэдэн хэдэн үе бүхий хонгил ухан хүдрээ олборлон бетондон цааш явна.
Та доош буухаас өмнө видео үзэн, аюулгүйн ажиллагааны зааварчилгааг заавал авна.
Жишээ нь, уурхайчны хувцас хэрэглэл, багаж төхөөрөмж. Та уурхайн гүнд ямар нэгэн юм боллоо гэхэд дор хаяж 6 цагийн турш хэрэглэх хүчилтөрөгчтэй баллон авч явна.
Уурхайчид багаж тоног төхөөрөмжөө аваад шалгаж үзээд асуудалтай бол нэн даруй шалгуулж солиулна.
Энэ ажиллагаа хатуу жагсаалтын дагуу явагдана.
Дуулгын гэрэл нэг цэнэглэлтээр дунджаар нэг л өдөр ажиллана.
Дуулгын гэрэл тавиур дээр нөөцөнд цэнэглэгдэж байгаа нь.
Доошлохын өмнөх "хүлээлгийн танхим". Лифт өдөрт хэдэн хэдэн удаа төлөвлөгөөний дагуу дээг доош явдаг аж.
Лифтний хаалга далайн гүнд ордог шиг хаалга нь битүүмжлэгдсэн байдаг.
Лифт.
Бид ойролцоогоор нэг км-ийн гүнд бууж ирлээ.
Буухад таван минут болсон /яг тийм биш ч байж магадгүй/
Миний буусан нэг хонгилын хананд далайн түвшнээс доош 560 м гэж бичсэн байлаа. Мирный хот далайн түвшнээс 400 метрт байдаг гэхээр нийт 960 м буюу бараг 1 км газар доош буужээ.
Цахилгаан шатны пульт /удирдлага/
Лифтнээс тодорхой түвшинд байх тус тусын хонгилуудын аманд буугаад цааш хонгилоор явцгаадаг.
Нисэх буудлын ачаа орж ирдэг шиг хаалгаар дамжин орсон.
Нэг км-ийн гүнд автобус явдаг аж.
Автобус Хаммертай их төстэй.
Жолооч хархүү.
-Явцгаая зорчигчид оо.
Таван минутын дараа бид уурхайд /ажлын талбартаа/ хүрнэ. Нуман хонгилын араар агааржуулалтын хоолой явж байна. Үүний хүчээр хялбар, чөлөөтэй амьсгалж байгаа.
Автобус хүдэр олборлох хоолойн дэргэд шахуу ирж зогсдог.
Хонгилоор
Тийм ээ, кимберлит гэдэг чинь энэ.
Музей дэх кимберлитийн зураг./Зургийг нь аялалынхаа дараа авав./
Энэ улаан бүрхүүл нь пироп буюу алмазны үнэнч дагуул. Ер нь бол алмаз байгаа газарт байдаг гэсэн үг.
Тусгай зориулалтын ухагч комбайн.
Ухагчийн шүд хийгээд түүний ухсан ул мөр.
Бутлан ухсан чулуу шилжүүлэгчээр дамжаад тээвэрлэгч тууз руу шилжинэ.
Тэгээд дээш өгсөнө.
Хүдэр хутгагч бульдозер.
Мотор - Мерседес:.
Хүдэр зөөдөг вагончик.
Руда сгружается в вагончики и доставляется на поверхность. Оттуда ее перевозят на горно-обогатительный комбинат:
Машин техникийн засварын газар. Энэ газар мөн газрын гүнд байрладаг.
Место ремонта техники. Это все тоже под землей и на том же уровне:
Дээш гарах босоо хоолойгоор явахын тулд гутал цэвэр байх ёстой.
На выходе из шахты необходимо вымыть сапоги:
Эрчүүд цахилгаан шат хүлээнгээ:
Мужики в ожидании *лифтера*:
Би асуулаа: Хэрвээ та нар уурхайгаас алмаз олбол яах вэ? Тэд, олборлолт явуулж байхад алмаз харах бараг боломжгүй байдаг. Тэгээд оллоо ч гэсэн энэ нь гэмт хэрэг учир хэн ч тийм юм хийхгүй..
Я спросил: а что если найдешь алмаз в шахте? Ребята сказали, увидеть алмаз в породе практически невозможно (никто не припомнил таких случаев). Кроме того, это уголовное преступление и никто не решится на него пойти:
Гадарга дээр гарч ирсний дараа хувцас солих өрөө рүү орно.
Поднявшись на поверхность, работники идут в ламповую, сдают фонарики, спасатели и переодеваются:
Гуанз:
Столовая:
Үнэ:
ХДараа нь юу болох вэ? Хүдрийн чулуулгаас алмазуудыг салгана. Дараа нь өнгө, хэмжээ, чанар зэргээр нь ангилан ялгана.
Что же происходит потом? Руду дробят, отделяя породу от алмазов (многоуровневая и сложная технология), после чего драгоценные камни сортируют по размерам и цвету:
Чоманданд алмазууд үнэ цэнээрээ ангилан сортлогдсон байна.
Ценный чемоданчик с сортированными алмазами:
За, Оросын Алмазан зүрх. Сангийн яамны сорьцын албаны мэдээгээр, өнгөрсөн жил ОХУ 38 орчим сая карат алмаз үйлдвэрлэсэн ба экспортод 35.3 сая карат алмаз гаргажээ. Экспортын ихэнх нь Белги, Энэтхэгт ногдож байгаа гэнэ.
Ну и Алмазное Сердце России. По данным пробирной палаты при Минфине, в прошлом году в России было добыто около 38 миллионов карат, из которых на экспорт было отправлено 35,3 миллиона карат необработанных алмазов. Крупнейшими экспортерами российских алмазов являются Бельгия и Индия:
Санал болгох
Сонин хачин
Уншиж байна ...